Devlet Memuru Özelde Çalışırsa Ne Olur?
Hadi gelin, biraz eğlenelim. İzmir’de, bir akşam arkadaşlarla sohbet ederken, birden konuyu devlet memurlarına getirdik. “Devlet memuru özelde çalışırsa ne olur?” diye sordum. Tabii ki ortamda bir anlık sessizlik oldu. Kimi arkadaşlar, “Bence çalışmaz” dedi, kimisi ise “Yaparsa yapar, ne olacak ki?” diye cevap verdi. Birkaç dakika boyunca, devlet memurlarının gizli hayatlarına dair komik bir düşünce deneyine daldık. Ve bu yazı tam olarak o anlardan çıktı.
Şimdi, hepimizin bildiği gibi devlet memurlarının çalışma koşulları biraz farklıdır. Maaşları, tatilleri, sosyal güvenlik hakları falan… Fakat ya özel sektörde çalışmak isteyen bir devlet memuru varsa? Hadi bunu ele alalım ve “Devlet memuru özelde çalışırsa ne olur?” sorusuna biraz mizahi bir bakış açısıyla yaklaşalım.
Devlet Memurunun Çift Hayatı: Resmi ve Gizli
İzmir’de bir sabah kahvaltısında, mesela, “İşte ben devlet memuruyum” diyerek gururla konuşan biriyle karşılaştım. Ama sonra akşam aynı kişiyi, başka bir arkadaşımın restoranında garsonluk yaparken gördüm. “Aha, işte bu!” diye düşündüm. Hani devlet memurunun, aynı zamanda özel sektörde çalıştığını anlamam biraz zaman aldı, ama sonunda çözmeme yardım eden şey, garsonun sipariş alırken telefonla konuşması oldu. Tüh! Ne diyebilirim ki, her ne kadar “gizli ajan” gibi çalışsa da, sonunda gerçekleri öğrenmek zor olmuyor.
Devlet memuru özelde çalışırsa ne olur? Bazen çift hayata başlamak gibidir. Gündüz iş yerinde bir görevde çalışırken, akşamları başka bir işte bir “başka kişi” olursunuz. İşin garip yanı, devlet memurlarının pek çoğunun özelde ekstra iş yapması yasal değil. Çünkü devlet memurlarının başka işlerde çalışması, onların mevcut görevlerine zarar verebilir. Yani her şey kurallara göre gitmiyor tabii. Ama bir şekilde bir iş bulmuşsanız, gizli bir “süper kahraman” gibi yaşamaya başlarsınız.
Yasal Olarak Ne Olur?
Evet, durum biraz karmaşık. Resmi olarak, devlet memurlarının özel sektörde çalışması yasal değil. Memurun asıl işiyle çelişen bir başka iş yapması, kurallara aykırıdır ve bu, “gizli” şekilde yapılmaya başlanabilir. İnanın, memurlar bazen gece yarıları çalışırken bile gizleniyorlar. O kadar ince düşünüyorlar ki, “Yanlış bir şey yapıyor muyum?” diye sürekli bir korku içinde olabilirler. Birinin dedikodu yapmaya başlaması bile onları mahvedebilir.
Ama… işte burada işin komik tarafı devreye giriyor. Eğer bir devlet memuru özelde çalışıyorsa ve kimse bunu anlamıyorsa, aslında tam anlamıyla “gizli ajan” işlevi görüyor. “Memurlar da iki iş yapabiliyor” diyebilecekken, “Kimse bana dokunamaz” kafasıyla, hem devlete hem özel sektöre hizmet ederken kimseye anlatmadığı bir başarı hikayesi yaşamaya başlıyor.
“Evet Ama Ekstra Para Var!”
Bir de şöyle bir durum var: Devlet memuru özelde çalışıyorsa, işin içinde ekstra bir gelir kaynağı da var demektir. Hani maaşın sabit, her şeyin düzenli olduğu devlette çalışmak bir yana, özel sektörde ekstra iş yaparak cebine biraz daha para koymak, her genç için cazip olabilir. “Zaten benim devlet işim garantide, iki saatlik ek iş de ne olur?” diyebilirsiniz. Ama işin sıkıntılı yanı şu: Özelde çalıştığınızda, devlet memuru kimliğinizle çelişmemek için bir denge kurmanız gerekir.
Arkadaşım Ahmet’le geçen hafta kafede sohbet ediyorduk. “Devlet işinde çalışıp özelde de iş yapan var mı?” diye sordum. Ahmet gülerek, “Var ama dikkat et, neredeyse her şeyini gizli yapman lazım. Bu işler ancak gizli ajan olmayı gerektiriyor!” dedi. Tam da doğru söyledi, çünkü devlet memuru özelde çalışıyorsa, sürekli bir izleme, baskı ve denetim altındadır. Ama gizli kahramanlık denilen şey de tam olarak buradan doğar işte.
Devlet Memuru ve Özel Sektördeki Patron: Bir Başka Gerçek
Bir de özel sektörde çalışan patronları var. Düşünsenize, sabah işe gidiyorsunuz, öğlen de bir toplantı yapıyorsunuz. Ama akşam başka bir işte, daha önce çalıştığınız patronla yan yana geliyorsunuz. Hani ne denir? “Devlet memuru özelde çalışırsa ne olur?” diye sorarken, aslında işin içinde ikili ilişkiler de var. Özel sektördeki patronlarla çok samimi olmayan bir devlet memuru, zamanla bir tür denge kurmaya başlıyor. Bazen “bana karışma” yaklaşımını benimseyebilirken, bazen de “Hadi bakalım, seninle bir de özel sektörde çalışalım” diyebiliyor.
Bir arkadaşım, özel sektörde çalışan bir devlet memurunun patronuyle nasıl bir ilişkisi olduğunu anlatmıştı: “Yani, devlet işinde bir tarafla iletişime geçerken, özelde çalıştığında sanki her şey farklıymış gibi davranıyor. Hani zor bir şey, ama gel gör ki, bir şekilde tüm işler dönüyor.”
Sonuç Olarak: Devlet Memuru Özelde Çalışırsa Ne Olur?
İzmir’de yaz akşamları bir kafede otururken, bazen aklımda “Devlet memuru özelde çalışırsa ne olur?” sorusu beliriyor. Çünkü bu sorunun cevabı, aslında hem komik hem de düşündürücü. Kimse kimseye karışamıyor, ama işler biraz karmaşık hâle geliyor.
Bir devlet memuru özelde çalışıyorsa, bazılarını gerçekten gülümsetecek bir hikaye var. Ama işin sonunda, bazı kurallara sadık kalmak, bazen keyfi işler yapmaktan daha önemli olabilir. Yine de, devlet işinde kalırken, özel sektördeki ek işlerin hayatı biraz daha güzel yapması her zaman cazip bir seçenek olabilir.
Peki, sizce? Devlet memurları özel sektörde çalışmalı mı?